Komentarz Tomasza do „O duszy” Arystotelesa

Nakładem Wydawnictwa Marek Derewiecki ukazało się właśnie tłumaczenie Tomaszowego Komentarza do „O duszy” Artystotelesa (Sententia libri „De anima”). Jest to pierwszy z komentarzy Tomasza do filozoficznych prac Arystotelesa.

Akwinata pracował nad tym dziełem mniej więcej w tym czasie, w którym opracowywał kwestie 75-89 pierwszej części Summy teologii (poświęcone właśnie zagadnieniu duszy ludzkiej), oraz niedługo po napisaniu swych Kwestii dyskutowanych „O duszy”. Jak zatem zauważa  tłumacz:

(…) fakt, że spośród dzieł Arystotelesa Tomasz jako pierwszy skomentował właśnie traktat „O duszy”, nie jest przypadkiem, ale doskonale wpasowuje się w kontekst zagadnień, nad którymi wówczas pracował. We wspomnianych kwestiach 75-89 pierwszej części „Summy” Tomasz cytuje „O duszy” ok. 120 razy, co świadczy o tym, że traktat Arystotelesa stanowił jedno z najważniejszych źródeł doktryny Tomasza, którą wyłożył w swojej „Summie”.

Niewykluczone więc, że Tomasz traktował pracę nad „O duszy” jako fundament, na którym miały się wesprzeć inne dzieła: traktat o człowieku w pierwszej części „Summy” czy „O jedności intelektu”. Z bezpośredniego obcowania z tekstem Stagiryty i dążenia do wyjaśnienia go zgodnie z myślą samego Arystotelesa Tomasz czerpał podstawy i uzasadnienie dla najważniejszych punktów własnego stanowiska: ujęcia duszy rozumnej jako jedynej formy substancjalnej w człowieku oraz intelektu czynnego i możnościowego jako władz duszy właściwych poszczególnym jednostkom ludzkim (M. Beściak, „Wstęp”, s. 9-10).

Książka ukazała się jako XXVIII tom dwujęzycznej wersji Ad Fontes, wydawanej pod kierownictwem prof. Mikołaja Olszewskiego. Autorem tłumaczenia jest Marcin Beściak z Instytutu Filologii Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego.