Aktualność świętego Tomasza

tłum. L. Rutowska
Warszawa: IW PAX, 1975
152 s., 16 cm.

 

 

 

 

 

 

Streszczenie:

Ta malutka książeczka złożona z sześciu artykułów i niebanalnej przedmowy kard. Charlesa Journeta nie tyle jest wprowadzeniem w myśl i dzieło Tomasza, co raczej pozwala wprowadzić Mistrza z Akwinu do dyskusji ze współczesnymi drogami myślenia – choć okazuje się to możliwe dzięki pewnej bardzo starej idei… Co ciekawe, książeczka umożliwia konfrontację teologii nie tylko z dziedzinami humanistycznymi. Próbuje bowiem sprowokować myśl Tomasza do debaty z teoriami powstałymi po rewolucji, jaka dokonała się za sprawą nowożytnej fizyki, ze współczesnymi osiągnięciami w biologii, psychologii czy wreszcie sztuce i literaturze.

Książkę można zupełnie spokojnie i szczerze polecić wszystkim: początkującym i zaawansowanym „tomistom”. Ci pierwsi skorzystają na jej lekturze, gdyż od początku będą mogli zobaczyć, jak szeroki jest horyzont zakreślony przez tematykę podejmowaną przez Doktora Powszechnego i jak bardzo metoda, którą przyjął dla swojej teologii, pozwala jej wchodzić w dyskurs ze wszystkimi dziedzinami ludzkiej wiedzy. Dla nieco już zaawansowanych „tomistów” lektura tej niewielkiej książeczki może być dobrym przypomnieniem faktu, iż niezależnie od tego, jak bardzo szczegółowe badania i zagadnienia w obrębie teologii Tomasza byłyby przez nich podejmowane, zawsze powinni mieć na uwadze szerszą, mądrościową perspektywę.

Kardynał Charles Journet tak pisał: „Punktem wyjścia – czy może punktem zbieżności – zawartych w tym tomiku studiów jest chyba podstawowa , głęboka i płodna idea człowieka – mikrokosmosu, człowieka, w którym skupia się i odzwierciedla wszechświat. Św. Tomasz uwypuklił tę ideę z całą wyrazistością mówiąc, że człowiek jest linią horyzontu pomiędzy dwoma światami. W ten sposób możemy rozważać cudowny związek rzeczy”.

Spis treści:

Czy św. Tomasz jest już przestarzały? (kard. Charles Journet)

Wprowadzenie ogólne (Jean Daujat)

ROZDZIAŁ I – Święty Tomasz z Akwinu a nowożytna fizyka (Jean Daujat)
ROZDZIAŁ II – Święty Tomasz z Akwinu a współczesna biologia (Paul Chauchard)

Bibliografia

ROZDZIAŁ III – Święty Tomasz a współczesna psychologia (Albert Plé OP)

Natura ludzka
Hylemorfizm
Celowość
Przyjemność
Dynamizm ewolucyjny

ROZDZIAŁ IV – Sztuka i poezja współczesna w świetle myśli świętego Tomasza z Akwinu (Georges Brazzola)
ROZDZIAŁ V – Święty Tomasz z Akwinu wobec egzystencjalizmu i strukturalizmu (Paul Grenet)

Egzystencjalizm

A. Natura ludzka nie istnieje
B. Człowiek jest wolnością
C. Poznanie

Przejście do strukturalizmu

Strukturalizm

A. Natura ludzka
B. Wolność czy struktura
C. Poznanie

Tomizm

A. Natura, rzeczywistość obdarzona strukturą
B. Poznanie (myśl): nasz umysł zdolny do przyjęcia struktury
C. Wolność nadająca strukturę

Wnioski

ROZDZIAŁ VI – Święty Tomasz z Akwinu wobec filozofii i religii Azji (Olivier Lacombe)

Ontologia
Mistyka
Mądrość